İlimiz tarımsal ürünler konusunda farklı ekim sahalarına sahiptir. Son zamanlarda devlet desteği ile tarımsal alanda ilerlemelerin arttığı, buna paralel olarak vatandaşlarımızın bilimsel ve teknolojik gelişmeleri takip ederek kalitesi yüksek ürünler elde ettiği görülmüştür.
Son dönemde Valiliğimize ulaşan bilgiler ve yaptığımız incelemeler kapsamında, ilimizdeki bağ, bahçe ve tarlalarda otlatılan/başıboş bırakılan hayvanların ekilen veya yetişen ürünlere zarar vererek hasara yol açtığı şeklinde şikayetlerle karşılaşılmaktadır. Valiliğimiz tarafından bu konuda yapılan araştırma çerçevesinde, kaymakamlıklardan ve üreticilerden alınan bilgilere göre şikayet konusu olan bağ, bahçe ve tarlalara zarar verilmesi hususunun özellikle Edremit, Havran, Ayvalık, İvrindi, Gönen, Balya, Altıeylül ve Dursunbey İlçelerinde yoğunluğun arttığına ve üreticilerin ekonomik olarak kayba uğramasına yol açtığı anlaşılmaktadır.
Valiliğimizin 28.01.2022 tarih ve 27783 sayılı “Zeytin Ağaçlarına Verilen Zararlar” konulu genel emri gereği; (3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Arılattırılması Hakkında Kanunun 14’üncü maddesi ile bu Kanuna dayanılarak çıkarılan Yönetmeliğin 29’uncu maddesinde; “Zeytinliklere her çeşit hayvan sokulması, yerleşim sahaları hariç, zeytin sahalarına en az bir kilometre yakınlıkta koyun ve keçi ağılı yapılması yasaktır. Ancak çift sürme ve nakliyatta kullanılan hayvanlara ağızlık takılması şartıyla müsaade edilir.” hükmü yer almaktadır. Kanun ve Yönetmelikte yer alan hükme göre zeytinlik arazilerine hayvan sokulması ve bu alanlara en az bir kilometre yakınlıkta koyun ve keçi ağılı yapılması yasaklanmış durumdadır.) belirtilen kararın alındığı, gelişen durumlar ve vatandaşlarımızın şikâyet ve istekleri doğrultusunda genel emirde düzeltme zorunluluğuna ihtiyaç duyulmuştur.
Vatandaşlarımızın güvenlik, huzur ve esenliğini sağlamak, temel hak ve hürriyetlerini korumak devletimizin asli görev ve sorumluluklarındandır.
5442 sayılı İl İdaresi Kanununun 9’uncu maddesinin (ç) fıkrasında; “Kanun, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ve diğer mevzuatın verdiği yetkiyi kullanmak ve bunların yüklediği ödevleri yerine getirmek için valiler genel emirler çıkarabilir ve bunları ilan ederler.”
5442 sayılı İl İdaresi Kanununun 11’inci maddesinin (c) fıkrasında; “İl sınırları içinde huzur ve güvenliğin, kişi dokunulmazlığının, tasarrufa müteallik emniyetin, kamu esenliğinin sağlanması ve önleyici kolluk yetkisi valinin ödev ve görevlerindendir. Bunları sağlamak için vali gereken karar ve tedbirleri alır. Bu hususta alınan ve ilan olunan karar ve tedbirlere uymayanlar hakkında 66'ncı madde hükmü uygulanır.”, Anılan Kanunun 66’ncı maddesinde; “İl genel kurulu veya idare kurulları yahut en büyük mülkiye amirleri tarafından kanunların verdiği yetkiye istinaden ittihaz ve usulen tebliğ veya ilan olunan karar ve tedbirlerin tatbik ve icrasına muhalefet eden veya müşkülat gösterenler veya riayet etmeyenler, mahallî mülkî amir tarafından Kabahatler
Kanununun 32'nci maddesi hükmü uyarınca cezalandırılır.”,
5326 sayılı Kabahatler Kanununun “Emre aykırı davranış” başlıklı 32’nci maddesinde; “Yetkili makamlar tarafından adlî işlemler nedeniyle ya da kamu güvenliği, kamu düzeni veya genel sağlığın korunması amacıyla, hukuka uygun olarak verilen emre aykırı hareket eden kişiye yüz Türk Lirası (2024 yılı güncel ceza oranı iki bin elli iki Türk Lirası) idarî para cezası verilir. Bu cezaya emri veren makam tarafından karar verilir. ... ” şeklinde düzenlemeler bulunmaktadır.
Yukarıda belirtilen Kanun ve Yönetmelik hükümleri doğrultusunda, hayvan sahiplerinin hayvanlarını zaman zaman veya belirli dönemlerde, sahibinin gözetiminde veya başıboş olarak sürüler/münferit şekilde başkasına ait bağ, bahçe ve tarlalara verilen zararın önlenmesi ve üreticilerin mağduriyetinin önüne geçilmesi amacıyla, ilimiz genelinde bulunan bağ, bahçe ve tarlalara yılın tamamını kapsayacak şekilde, hayvan sokulması ve otlatılması yasaklanmıştır. Havyan sahiplerinin otlatma amacıyla kullanmış oldukları mülkiyeti ve kullanım hakkı kendisine ait olan alanlar bu yasak kapsamı dışında olup, gerçekleştirilecek olan denetimlerde hayvanların ve alanın kendisine ait olduğunu belgelemekle sorumludur.
Bu yasağa aykırı hareket edenler hakkında, belirtilen mevzuat hükümleri çerçevesinde yasal işlem yapılarak, 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 32’nci maddesinde öngörülen idari para cezası uygulanacaktır. Bu konuda, sorumluluk alanlarına göre Jandarma Komutanlıkları ve Emniyet Müdürlükleri, İlçe Tarım ve Orman Müdürlükleri ile Çiftçi Malları Koruma Başkanlıkları tarafından görev ve sorumluluk alanlarında denetim gerçekleştirilecektir.
Gerçekleştirilen denetim sonucundaki tespitler üzerine Jandarma Komutanlıkları, Emniyet Müdürlükleri ve Çiftçi Koruma Başkanlıkları tarafından idari işlem yapılacaktır.
Ayrıca 4081 sayılı Kanuna göre denetim sonucu gönderilen tutanaklar çerçevesinde Çiftçi Malları Koruma Başkanlıkları tarafından meydana gelen tarımsal zararın usulüne uygun olarak tespiti yapılacak ve buna ilişkin cezai işlem uygulanacaktır.
Yukarıda belirtilen bütün sorumlu kuruluşlar tarafından bağ, bahçe ve tarlalardaki hayvan zararlarının önlenmesi konusunda etkili olarak denetim yapılacak ve gerekli yaptırımlar ifa edilecektir.
Bu karar yayımı tarihinden itibaren yürürlüğe girer. İlanen tebliğ olunur.